Αγοράστε τυπώματα - Αύγουστος στην Κρήτη - 5792

Ένας ιδιαίτερος μήνας της χρονιάς σε μία ξεχωριστή και ιδιαίτερη γωνιά όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά του κόσμου ολόκληρου.

08.08.17

Χωριό Σπήλι, Χανιά.

Από νωρίς το απόγευμα γυρίζουν τα στενά του χωριού.

Πάντα αυτό είναι μία καλή ευκαιρία να δεις ένα χωριό που διαφορετικά δεν θα το έβλεπες. Παίζουν παραδοσιακή μουσική και τραγουδούν. Μπαίνουν στο νεκροταφείο να αποτήσουν φόρο τιμής σε έναν παλιό τραγουδοποιώ του χωριού. Εδώ θέλει προσοχή γιατί ο κόσμος είναι αρκετός, το σημείο δεν βολεύει και πρέπει να προλάβεις να πάρεις καλή θέση για να βγάλεις κάτι καλό, κάτι που δεν έκανα εγώ γιατί εγκλωβίστικα σε μέρος που δεν μπορούσα να κουνηθώ. Έκατσα όμως και έζησα αυτό που γινόταν μπροστά μου, ήταν ανατριχιαστικό. Τραγουδούσαν και έπαιζαν μουσική με παραπάνω φωνή και ένταση.

Τους έχει βρει το βράδυ μέχρι να καταλήξουν σε κεντρικό σημείο του χωριού όπου θα παίξουν μουσική και θα τραγουδήσουν μέχρι αργά. Πρωτοστατούν ντόπιοι καλλιτέχνες και ο κόσμος ακολουθεί. Σε κανένα σημείο δεν λείπουν η τσικουδιά και οι μεζέδες ακόμα και μέσα στο νεκροταφείο.

09.08.17

Χωριό Ανώγεια, Ρέθυμνο.

Εδώ έμενα, σε συνεργασία με τον Δήμαρχο Ανωγείων που μας είχε παραχωρήσει ένα σπίτι για όλο τον μήνα.

Κυρίως ήμουν στο κάτω μαχαλά του χωριού. Έχει μία όμορφη μικρή πλατεία με έναν γεροπλάτανο στην μέση. Στην σκιά του καθόμουν και έπινα τον καφέ μου. Έχει καφενεία στην πλατεία εκεί είναι και το σπίτι του Νίκου Ξυλούρη που λειτουργεί σαν μουσείο πλέον.

Στην πλατεία επίσης έχει και μικρά μαγαζιά που πουλάν παραδοσιακά υφαντά. Μπροστά τους μαυροφορεμένες γιαγιάδες υφαίνουν. Μίλησα μαζί τους, είναι υπέροχες. Τις φωτογράφισα και η μία μου είπε να την βγάλω μία καλή φωτογραφία για να την βάλει στον τάφο της!

Σε ένα στενό πίσω από την πλατεία ήταν ένα στενό δρομάκι, γεμάτο γλάστρες με πολύχρωμα λουλούδια. Υπέροχο. Σε μια καρέκλα καθόταν μια μαυροφορεμένη κυρία με μαύρο τσεμπέρι στο κεφάλι. Ήθελα οπωσδήποτε να την φωτογραφίσω. Αφού πιάσαμε την κουβέντα και της είπα τι ήθελα, σηκώθηκε με ένα ύποπτο χαμόγελο με πήρε απ το χέρι και με έβαλε στο σπίτι της. Ένα σπίτι μουσείο, το βασίλειό της. Είμαι τυχερός που μου άνοιξε το σπίτι της η κα Ζαχαρούλα, ακόμα και την αποθήκη της.

10.08.17

Χωριό Βρύσες, Χανιά.

Ήρθα σε αυτό το χωριό γιατί έχουν χορευτικές εκδηλώσεις με παραδοσιακές φορεσιές σήμερα.

Ποτάμι με κρύα νερά διασχήζει το χωριό. Αριστερά και δεξιά υπάρχουν μαγαζιά στα οποία μπορείς να κάτσεις για φαγητό και καφέ. Η εκδήλωση θα γίνει εδώ, στις όχθες του ποταμού.

Στο μαγαζί που έκατσα για φαγητό έρχονται άτομα από τον χορευτικό σύλλογο για να ντυθούν. Πάντα προσπαθώ να έχω εικόνες από την προετοιμασία. Αυτό έκανα κι εδώ,άφησα το φαγητό μου στη μέση αλλά δεν μου βγήκε κάτι καλό.

Τον χορό με συνοδεία μουσικής ξεκίνησαν οι Ηπειρώτες. Να πω την αλήθεια μου δεν με κέρδισε αυτό που έβλεπα και άκουγα. Όταν όμως μπήκαν στην σκηνή οι Πόντιοι και στη συνέχεια οι Κρητικοί κατάλαβα πόσο δύναμη μπορεί να κρύβει η μουσική κι ο χορός. Το αποκορύφωμα και αυτό που με καθήλωσε ήταν που στην σκηνή βγήκαν να χορέψουν μαζί Πόντιοι και Κρητικοί. Ένας είδος πάλης μεταξύ χορευτών. Αξέχαστο, τόσο που με έκανε να ψάχνω να βρω χορευτικούς συλλόγους στην Αθήνα για να μάθω να χορεύω κι εγώ έτσι τα Κρητικά και τα Ποντιακά!

12.08.17

Χωριό Ανώγεια, Ρέθυμνο.

Η Ζαχαρένια είχε την παραδοσιακή φορεσιά και η κα Ζαχαρούλα το σπίτι.

Παραδοσιακή φορεσιά σε μοναδικό χώρο.

Αυτό είναι το καλό όταν κάθεσαι σε έναν τόπο για πολλές μέρες. Γνωρίζεις κόσμο, σε γνωρίζει και όλα μετά γίνονται πιο εύκολα. Ο κόσμος στην επαρχία είναι ανοιχτός να κάνει το καλύτερο.

13.08.17

Χωριό Βρύσες, Χανιά.

Ξανά στο χωριό Βρύσες από νωρίς το πρωί (83km Ανώγεια-Βρύσες) γιατί έχουν ιππικούς αγώνες.

Άλογα απ΄όλη την Κρήτη. Πολλά άλογα κι εδώ. Έχουμε μεγάλο ιππικό στην Ελλάδα τελικά. Έχω δει πολλά άλογα μαζεμένα επίσης στο Μεσολόγγι, στο Αιτωλικό, στην Μόρια Μυτιλήνης, στον Βώλακα στην Δράμα, στην Βλάστη Κοζάνης, στα Καλά Νερά Βόλου.

Υπέροχο τοπίο με παλιά πέτρινα γεφυράκια και ελαιώνες.

Το βράδυ ήμουν στα Ανώγεια και στο ανοιχτό Θέατρο Νίκος Ξυλούρης για να παρακολουθήσω συναυλία από τον Λουδοβίκο των Ανωγείων, τον Ψαραντώνη (αδερφό του Νίκου Ξυλούρη) με ντόπιους οργανοπαίχτες.

Μια μουσική βραδιά μετατράπηκε σε εμπειρία ζωής (έκλαψα, βοήθησε και το σκοτάδι για να μην με δουν) όταν ο Ψαραντώνης βγήκε απ τα στενά καλούπια του καθώς πρέπει και άρχησε να χτυπάει, να μαστηγώνει την λύρα του με το δοξάρι αλλά παραδόξως να βγαίνει μουσική. Χτυπιότανε πάνω στην καρέκλα του, έτοιμος να σηκωθεί να πετάξει. Το περίμενα από στιγμή σε στιγμή η αλήθει είναι να τον δώ να πετάξει ή να πάρει φωτιά. Όταν συνήλθα λίγο άρχισα να φοβάμαι για την υγεία του, αν θα αντέξει και δεν πάθει κάτι.

Ψαρντώνης γεννηθείς το 1942. Μου είπε πράγματα για την ζωή του, μου έμαθε πράγματα για την ζωή με τον τρόπο που έπαιξε εκείνο το βράδυ!

14.08.17

Παναγία του Χάρακα, Ρέθυμνο.

Εδώ συνάντησα ένα άλλο φαινόμενο που δεν έχω δει πουθενά αλλού στην Ελλάδα.

Οικογένειες από τα γύρω χωριά κατασκηνώνουν σε έναν χώρο πίσω από το μοναστήρι. Πιάνει η κάθε οικογένεια από μια χαρουπιά και φτιάχνει ένα πρόχειρο καλύβι. Εδώ θα μείνουν για 15 μέρες ξεχνόντας την καθημερινή τους ζωή.

18.08.17

Χωριό Ανώγεια, Ρέθυμνο.

Μία ημέρα πρίν τον γάμο και επιτέλους βλέπω τον παραδοσιακό τρόπο ψησίματος του κρέατος. Ψήνουν γιατί έχουν τραπέζι στο σπίτι του γαμπρού όπως τραπέζι κάνει την ίδια ώρα και η νύφη στο σπίτι της για τους δικούς της συγγενείς και φίλους.

Τα τελευταία χρόνια έχει αποκτήσει την ονομασία "αντικριστό" (βάζουν το κρέας απέναντι από την φωτιά σε κυκλικό σχηματισμό) αλλά είναι ένας από τους αρχαιότερους τρόπους μαγειρέματος και ονομάζεται οφτό κρέας. Την μέθοδο αυτή ψησίματος την αναφέρει και ο Όμηρος στην Ιλιάδα.

19.08.17

Χωριό Ανώγεια, Ρέθυμνο.

Σήμερα είναι η μέρα του γάμου και οι προετοιμασίες έχουν ξεκινήσει από νωρίς το πρωί.

Λίγο έξω απ το χωριό στον δρόμο για τον Ψηλορείτη καινούριο κρέας μπαίνει στην φωτιά για να ψηθεί και να είναι έτοιμο το βράδυ.

Συμμετέχουν όλα τα μέλη της οικογένειας. Ο πατέρας είναι αυστηρός με τον μικρό του γιο ώστε να τα κάνει όλα με τον σωστό τρόπο. Με τις κόρες του δεν είναι το ίδιο αυστηρός.

Μέσα στο χωριό, σε φιλικό σπίτι μαζεύονται συγγενείς και φίλοι για να ετοιμαστούν. Θα φορέσουν τις τοπικές παραδοσιακές φορεσιές τους για να πάνε στον γάμο.

20.08.17

Χωριό Ζωνιανά, Ρέθυμνο.

Εδώ γίνεται η γιορτή του βοσκού και του τυριού σήμερα.

Ευκαιρία να επισκεφτώ αυτό το μέρος. Έχω αγωνία γιατί πολλά έχω ακούσει γι αυτό το χωριό. Είναι από τα ελάχιστα χωριά που το γνωρίζουν όλοι οι Έλληνες και ας μην το έχουν επισκεφτεί ποτέ.

Και εδώ ξεκινάν με τον παραδοσιακό τρόπο ψησίματος, το αντικριστό.

Στην πλατεία κάποια στιγμή φέρνουν με γερανό ένα τυρί βάρους ενός τόνου και τριακοσίων κιλών περίπου. Φτιάχτηκε με 8 τόνους γάλα που προσέφεραν οι κτηνοτρόφοι των Ζωνιανών.

Όλο το βράδυ έπαιζαν ντόπιοι μουσικοί και χόρευαν μικροί και μεγάλοι με παραδοσιακές φορεσιές.

22.08.17

Ψηλορείτης , Ρέθυμνο.

Επίσκεψη στον Ψηλορείτη και στο Αστεροσκοπείο Σκίνακα σε υψόμετρο 1750 μέτρων. Βρίσκεται 60χλμ απο την πόλη του Ηρακλείου και 15χλμ περίπου από τα Ανώγεια. Μπορείς να πας με το αμάξι μέχρι το αστεροσκοπείο απλά όσο πλησιάζεις ο δρόμος στενεύει αρκετά και θα πρέπει να είσαι προσεκτικός μήπως έρθει κάποιο αμάξι από την αντίθετη κατεύθυνση.

Τοπίο μόνο από πέτρα. Πέτρα και ομίχλη. Δεν είναι τυχαίο που αρχίσαμε τις ιστορίες τρόμου με την παρέα μου. Το κρύο ήταν αρκετό τι κι άν ήταν 22 Αυγούστου. Όταν βράδιασε τα αστέρια ήταν σαν να κρέμονται πάνω από το κεφάλι μου. Έχω την εντύπωση ότι άν δεν ήταν τα φώτα της πόλης του Ηρακλείου που είναι απο κάτω το θέαμα θα ήταν επιβλητικότερο.

26.08.17

Χωριό Ανώγεια, Ρέθυμνο.

Παραμονή του Αγίου Φανουρίου.

Είναι πρωί και πίνω τον καφέ μου στον κάτω μαχαλά, στην κάτω πλατεία και στο δίπλα τραπέζι πίνει τον καφέ του ο Ψαραντώνης. Λίγα τα λόγια του. Ζυγισμένα. Το απόγευμα θα ανεβεί και ο ίδιος στον Ψηλορείτη στο ξωκλήσι του Αγίου Φανουρίου για τον εσπερινό.

Κι εδώ έχουν βάλει αντικριστό να ψήνεται. Υπάρχει μια αίθουσα γεμάτη με κρέας. Εντύπωση μου κάνει που υπάρχουν 10 περίπου ζωντανά πρόβατα εκεί. Μετά κατάλαβα γιατί. Τελείωσε ο εσπερινός και ξεκίνησε το γλέντι με τον Ψαραντώνη και τους ντόπιους μουσικούς που τράβηξε μέχρι νωρίς το πρωί. Το κρέας φαίνοταν υπερβολικά αρκετό αλλά τελικά δεν έφτασε. Έτσι κάποια από τα 10 πρόβατα σφάχθηκαν επί τόπου, τεμαχίστηκαν και ήταν έτοιμα για ψήσιμο!

Μοναδικό το τοπίο του Ψηλωρείτη. Άγρια ομορφιά, σοβαρή, σα τους ανθρώπους του!

28 - 29.08.17

Χωριό Ανώγεια, Ρέθυμνο.

Τις δύο τελευταίες μέρες μου τις περνάω στο χωριό. Βόλτα στα στενά του, στους δρόμους που τις προηγούμενες μέρες δεν είχα την ευκαιρία να δω.

Και αυτό το ταξίδι ήταν μια μοναδική ευκαιρία να δω περισσότερη θάλασσα και γη πριν γεμίσουν τα μάτια μου χώμα!

Αύγουστος στην Κρήτη - 5792

Michael Pappas

pculiar